background

Εγκυκλοπαίδεια βοτάνων

Vitex agnus castus L.

Chaste tree or Monk’s Pepper

Ιστορία

Vitex agnus-castus

Η λυγαριά χαίρει μεγάλης εκτίμησης από αρχαιοτάτων χρόνων. Κατά τη διάρκεια της οκταήμερης γιορτής της Θεσμοφορίας - γιορτή γονιμότητας προς τιμήν της θεάς Δήμητρας - οι γυναίκες της Αθήνας φορούσαν τα άνθη του βοτάνου και τοποθετούσαν τα φύλλα του στα κρεβάτια τους για να διατηρήσουν την αγνότητά τους. Στα μεσαιωνικά μοναστήρια, οι καρποί από το θάμνο χρησιμοποιούνταν ως υποκατάστατο του πιπεριού, όπως υποδηλώνει το γερμανικό όνομα "Monchs pfeffer" (Monk's Pepper), προκειμένου να κατασταλεί η σαρκική επιθυμία. Οι μοναχοί συνήθιζαν να σκορπίζουν τους σπόρους του βοτάνου στους χώρους που κοιμόνταν. Στην Ιταλία μέχρι και σήμερα, οι καρποί του βοτάνου σκορπίζονται από τους μοναχούς στα μονοπάτια που οδηγούν στα μοναστήρια.
Ως φάρμακο η λυγαριά έχει χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις τραυματισμών, κοιλιακών πόνων, ως καταπραϋντικό του στομάχου, ως εμμηναγωγό και ως ενισχυτικό της έκκρισης γάλακτος. Ο Θεόφραστος και ο Διοσκουρίδης ονόμασαν τον θάμνο "αγώνο", που σημαίνει "αρνητικό γόνου", "άγονο". Με την πάροδο των χρόνων, αυτή η λέξη έγινε "αγνώδης", που σημαίνει "ιερή, αγνή". Ο Πλίνιος χρησιμοποίησε τη λατινική λέξη για την αγνότητα "castitas" για να περιγράψει το βότανο. Το "Agnós" με τη σειρά του παρερμηνεύθηκε ως το λατινικό agnus, που σημαίνει "αρνί", με αποτέλεσμα το φυτό να γίνει γνωστό ως "αγνό αρνί". Ο λατινικός όρος vitex προέρχεται από το vitilium.

Χαρακτηριστικά βοτάνου

Η λυγαριά είναι δέντρο ύψους 3-5 μέτρων χρώματος ανοιχτού καφέ. Τα φύλλα που φέρουν 5-7 λοβούς, προσανατολίζονται σε σχήμα σταυρού. Το βότανο σχηματίζει μικρά βιολετί, μπλε, ροζ ή λευκά άνθη σε πυκνούς λοβούς και έχει άρωμα και γεύση πιπεριού. Η όψιμη άνθιση και η ευχάριστη μυρωδιά του το καθιστούν δημοφιλές ως διακοσμητικό φυτό. Ανθίζει από τον Αύγουστο έως τον Σεπτέμβριο.

Φυσικό περιβάλλον

Ο θάμνος φύεται σε όλη την περιοχή της Μεσογείου και στην Ασία μέχρι τη βορειοδυτική Ινδία. Ευδοκιμεί στις όχθες των ποταμών και στις παράκτιες περιοχές, σχηματίζοντας πυκνά αλσύλλια.

Παρασκευή

Η παραγωγή του μητρικού βάμματος πραγματοποιείται σύμφωνα με την ομοιοπαθητική φαρμακοποιία {Homöopathisches Arzneibuch (HAB)}. Για την παρασκευή χρησιμοποιούνται οι ώριμοι καρποί του Vitex agnus castus L. Η ομοιοπαθητική αραίωση πραγματοποιείται ανακινώντας με το χέρι.