Drosera rotundifolia L.

Ιστορία

Το όνομα Drosera προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις "δρόσος" και "δροσερός". Αυτές οι λέξεις αναφέρονται στην υδαρή απέκκριση από τους αδένες που βρίσκονται στις άκρες των φύλλων της δροσέρας. Στα παλιά βοτανολόγια, το βότανο είναι γνωστό ως Rosa solis που σημαίνει "δροσιά του ήλιου" και από αυτό προέκυψε η αγγλική ονομασία "Sundew". Η λατινική λέξη rotundifolia σημαίνει "στρογγυλόφυλλο".

Στο σκανδιναβικό έπος Edda, αυτές οι σταγόνες δροσιάς του βοτάνου είναι τα δάκρυα που χύθηκαν από τη θεά Freya, η οποία δεν ήταν σε θέση να αντέξει το χωρισμό από το σύζυγό της Odin. Οι σταγόνες δροσιάς οι οποίες δεν εξατμίζονται στον ήλιο, είναι πράγματι παράξενο φαινόμενο που απασχόλησε κατά καιρούς τη φαντασία της ανθρωπότητας. Τον δέκατο τρίτο αιώνα οι αλχημιστές προσπάθησαν να κατασκευάσουν χρυσό από τις εκκρίσεις της δροσέρας καθώς και ελιξίριο για μακροζωία με όνομα "Ad longam vitam suam" . Το βότανο δεν φαίνεται να ήταν γνωστό σε όσους ασχολούνταν με την ιατρική στην αρχαία Ρώμη. Χρησιμοποιήθηκε ωστόσο κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα ως φάρμακο για τον βήχα, για λοιμώξεις του πνεύμονα, για τον κοκκύτη, τη φυματίωση, την επιληψία αλλά και σε παθήσεις των νεφρών και της ουροδόχου κύστης.

Στη Σουηδία, ένα είδος δροσέρας χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με πρωτεολυτικά ένζυμα στη παραγωγή ενός σκευάσματος γνωστό ως "παχύ" ή "παχύ γάλα". Το αποτέλεσμα είναι δροσιστικό, παχύρευστο ποτό με ελαφρώς όξινη γεύση που παραμένει φρέσκο για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Χαρακτηριστικά βοτάνου

Αυτό το εντομοφάγο βότανο περιλαμβάνει μια κύρια ρίζα και έχει εντυπωσιακά, σφαιρικά, κοίλα φύλλα με μίσχους μεγάλου μήκους που απλώνονται στο έδαφος. Στην άκρη των φύλλων και στην άνω επιφάνεια τους υπάρχουν πολυάριθμες αδενικές τρίχες, μοβ χρώματος, καθεμία από τις οποίες διαθέτει ένα μικρό λαμπερό στρογγυλό αδένα στην κορυφή. Αυτοί οι αδένες εκκρίνουν ένα παχύρευστο, κολλώδες υγρό για να προσελκύσουν και να παγιδεύσουν μικροσκοπικά έντομα. Οι αδενικές τρίχες αναπτύσσονται σταδιακά προς το εσωτερικό τμήμα του φύλλου που βρίσκεται το θήραμα έως ότου το σώμα του εντόμου εγκλωβιστεί από τις αδενικές κεφαλές που εκκρίνουν ένα πεπτικό υγρό που μοιάζει με το ένζυμο πεψίνη. Τα υποπροϊόντα της πρωτεόλυσης απορροφώνται από τις αδενικές τρίχες, αφήνοντας το κελύφος του εντόμου πάνω στο φύλλο. Η ζωική πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για τα σαρκοφάγα φυτά, δεδομένου ότι συνήθως αναπτύσσονται σε έδαφος που δεν διαθέτει επαρκή ποσότητα θρεπτικών συστατικών. Εάν είναι απαραίτητο, τα σαρκοφάγα φυτά είναι ικανά να αντλήσουν θρεπτικά συστατικά από το νερό, το διοξείδιο του άνθρακα και το ηλιακό φως, ωστόσο εάν αναγκαστούν να φωτοσυνθέσουν θα είναι πιο αδύναμα.
Οι όρθιοι, λεπτοί μίσχοι των λουλουδιών μεγαλώνουν σε ύψος περίπου 10 ως 20 εκατοστά από το κέντρο των φύλλων. Η δροσέρα σχηματίζει μικρά, πρασινωπά-λευκά λουλούδια και ανθίζει από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο.

Φυσικό περιβάλλον

Αυτό το μικρό βότανο μπορεί να αναπτυχθεί κοντά σε χερσότοπους με όξινο έδαφος, σε εδάφη πλούσια σε τύρφη, σε βάλτους στην Αρκτική αλλά και σε κλιματικά ήπιες ζώνες της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αμερικής. Η δροσέρα συναντάται τόσο σε πεδιάδες όσο και σε υψόμετρα ως και 1.800 μέτρα. Η σταθερή μείωση των βαλτωδών περιοχών στην Κεντρική Ευρώπη είχε πολύ αρνητικές επιπτώσεις στον πολλαπλασιασμό του βοτάνου και θεωρείται πλέον προστατευόμενο είδος. Για τον λόγο αυτό το είδος D. ramentaceae, το οποίο είναι γηγενές στη Μαδαγασκάρη, χρησιμοποιείται πολλές φορές αντί της δροσέρας στη φαρμακευτική παραγωγή. Το φυτό καλλιεργείται σε ειδικές καλλιέργειες που προορίζονται ειδικά για φαρμακευτικές εφαρμογές.

Παρασκευή

Η A.Vogel χρησιμοποιεί φρέσκια δροσέρα της οποίας η συγκομιδή γίνεται στη Φινλανδία, όπου βρίσκεται σε αφθονία και επομένως δεν αποτελεί προστατευόμενο είδος. Το βότανο συλλέγεται κατά την άνθισή του και στη συνέχεια μεταφέρεται αμέσως αεροπορικά στην Ελβετία για την παραγωγή βάμματος. Η A.Vogel πραγματοποίησε μελέτη στη Φινλανδία, η οποία επιβεβαίωσε ότι το βότανο D. rotundifolia δεν είναι απειλούμενο είδος και ότι η συγκομιδή του φυτού από την άγρια φύση είναι βιώσιμη.